Παιδική κακοποίηση: ένα σιωπηρό έγκλημα
Η παιδική κακοποίηση αποτελεί συχνό και σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο του αιώνα μας και έναν από τους βασικότερους παράγοντες παιδικής θνησιμότητας. Ένα στυγνό έγκλημα, μια αποτρόπαια πράξη, ένα χρόνιο ψυχολογικό τραύμα, είναι κάποιες από τις εκφράσεις που ξεπροβάλλουν όταν κάποιος κάνει λόγο για παιδική κακοποίηση.
Τα παιδιά συνήθως κακοποιούνται μέσα στην ίδια τους την οικογένεια ή από άτομα που γνωρίζουν στο ευρύτερο περιβάλλον. Ενώ η οικογένεια πρέπει να είναι το φυσικό περιβάλλον για την προστασία των παιδιών, ωστόσο αυτά δοκιμάζουν τη βία υπό μορφή πειθαρχίας.
Είναι αδύνατον να μετρηθεί το πραγματικό μέγεθος της βίας κατά των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο και μάλιστα είναι σε μεγάλο βαθμό αποδεκτή και στην Ελλάδα. Η δευτερογενής κακοποίηση των παιδιών γίνεται από το κράτος. Είναι ένα διαχρονικό έγκλημα όπου όλα πουλιούνται και αγοράζονται.
Ο ορισμός της παιδικής κακοποίησης δεν αφορά μόνο στη σωματική, σεξουαλική κακοποίηση αλλά και στην ψυχολογική και στην παραμέληση. Είναι δύσκολο να αποκαλυφθεί καθώς τα παιδιά-θύματα δεν μιλούν εύκολα. Πρόκειται για ένα ζήτημα οι συνέπειες του οποίου έχουν διάρκεια και επηρεάζουν την μετέπειτα ζωή του παιδιού, μετατρέποντας το σε έναν προβληματικό ενήλικα.
Δημιουργεί άτομα με έντονα προβλήματα στις προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις, εμφανίζουν αγχώδεις διαταραχές, έχουν τάση προς καταχρήσεις, προβλήματα προσαρμοστικότητας και κατάθλιψη. Η κακοποίηση και η εγκατάλειψη κατά την παιδική ηλικία προκαλεί μόνιμες αλλαγές στη φυσιολογία του αναπτυσσόμενου παιδικού εγκεφάλου, οι οποίες προκαλούν διάφορα ψυχολογικά προβλήματα αλλά και διαταραχές της προσωπικότητας στο κακοποιημένο παιδί κατά την εφηβική του ηλικία και όταν ενηλικιωθεί.
Τα Μ. Μ. Ε. στον βωμό της τηλεθέασης και της ‘’αποκλειστικής είδησης‘’ αποκαλύπτουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα του παιδιού. Με αυτόν τον τρόπο διασύρουν, κακοποιούν και παραβιάζουν κατάφωρα τα δικαιώματα των παιδιών. Θα πρέπει όμως να υπάρξει ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο διότι αντιτίθενται στη διεθνή σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού (ν. 2101/02-12-1992 φεκ 192, τ. Α’).
Το κλειδί για την αντιμετώπιση υποθέσεων παιδικής κακοποίησης είναι να “ανοίξουν τα στόματα της κοινωνίας” που συχνά μένει σιωπηλή ακόμα και όταν γνωρίζει ή υποπτεύεται εξαιτίας μιας σειράς λόγων. Ένα στα πέντε παιδιά κακοποιείται, ένα στα τόσα παιδιά κάτι άλλο. Κουραστήκαμε με τους αριθμούς που το μόνο που δίνουν είναι την ένταση του προβλήματος και όχι την πραγματικότητα και το τι βιώνει το κάθε παιδί που βρίσκεται στη φρίκη της σεξουαλικής κακοποίησης.
Όλα αυτά μαρτυρούν την σαπίλα που αναπαράγει το ίδιο το καθεστώς και τα διάφορα παραπροϊόντα του στην κοινωνία που έχουν στόχο να εξοικειώσουν τον πολίτη να αποδεχθεί όχι μόνο τη σάπια ιδεολογία, αλλά και την ίδια την ηθική του, την λειτουργία της αγοράς, του εμπορίου, την προσδοκία της κερδοφορίας που διαμορφώνει το «ηθικό και νόμιμο».
Η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο με την αναπαραγωγή της φτώχειας, με την εμπορία παιδιών, την παραμέληση και την κακοποίηση τους σωματικά και σεξουαλικά είναι άμεσα συνδεδεμένα με την βάση του κοινωνικοοικονομικού αυτού συστήματος.
Αυτά είναι τα δραματικά αποτελέσματα της πολιτικής όλων των έως τώρα κυβερνήσεων που συρρικνώνουν τις περιορισμένες δημόσιες δομές προστασίας του παιδιού, εκχωρούν πρωταγωνιστικό ρόλο στους ιδιώτες και ενισχύουν την ιδιωτική υιοθεσία και επαγγελματική αναδοχή.
Συχνά ακούμε τις στερεότυπες εκφράσεις «δεν άκουσε κάτι η γειτονιά», «ο δάσκαλος στο σχολείο», αλλά και «τι κάνουν οι υπηρεσίες του δήμου». Σε πολλές περιπτώσεις έχει αποδειχθεί ότι αυτές έχουν ενημερωθεί, αλλά δεν υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό στην υπηρεσία προστασίας του παιδιού.
Ποια δυνατότητα έχει λοιπόν μια τόσο υποστελεχωμένη υπηρεσία να ελέγξει και να φροντίσει τις οικογένειες και τα παιδιά για τα οποία υπάρχουν καταγγελίες, αλλά και τι αρμοδιότητες άμεσης παρέμβασης έχουν; τι δυνατότητες υπάρχουν να παρέμβουν ουσιαστικά, υποστηρικτικά και που μπορούν να παραπέμψουν όταν οι δημόσιες υπηρεσίες στον συγκεκριμένο τομέα είναι σχεδόν ανύπαρκτες.
Την ίδια στιγμή αποτελούν πρόκληση οι τοποθετήσεις της κυβέρνησης για το εθνικό σχέδιο περί υποχρέωσης των εργαζόμενων στις δημόσιες δομές, να έχουν λευκό ποινικό μητρώο και ιδιαίτερα να μην έχουν καταδικαστεί για κακοποίηση παιδιών. Προκαλεί όμως η κυβέρνηση διότι είναι γνωστό ότι στο δημόσιο δεν μπορεί να προσληφθεί κανείς αν δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο. Άρα το εμφανιζόμενο εθνικό σχέδιο προστασίας του παιδιού από την σεξουαλική κακοποίηση είναι σχέδιο συγκάλυψης των αιτιών και των υπεύθυνων.
Η πολιτεία και οι δομές της αδυνατούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την παιδική κακοποίηση όπως μαρτυρούν τα πρόσφατα τραγικά περιστατικά του Κολωνού, των Πετραλώνων, της κιβωτού του κόσμου και του συγγραφέα παιδικών μυθιστορημάτων, που συγκλόνισαν το πανελλήνιο.
Η πολιτεία αλλά και ο κάθε πολίτης θα πρέπει να αναλάβει άμεσες πρωτοβουλίες για την οριστική εξάλειψη του φαινομένου, διότι η ολιγωρία καταδεικνύει, στην πραγματικότητα ότι το σχέδιο δράσης δεν ήταν στις άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησης.
Βασική προϋπόθεση της εξάλειψης της παιδικής κακοποίησης είναι η πρόληψη της. Η θέσπιση ενός ειδικού ποινικού μητρώου για τα αδικήματα σε βάρος ανηλίκων, θα βοηθούσε σημαντικά και θα λειτουργούσε προληπτικά στην απομάκρυνση των παραβατών από επαγγέλματα που σχετίζονται με παιδιά.
Αυτό που προέχει είναι η προστασία του παιδιού, η πορεία του στην ζωή, με μηδενική ανοχή όλων μας στην παιδική κακοποίηση. Διότι ένα παιδί που έχει ζήσει σε κακοποιητικό περιβάλλον απόρριψης, έχει τραύματα. Η προστασία των δικαιωμάτων του με ειδική μέριμνα για όσα ανήκουν σε ευάλωτες και κοινωνικά περιθωριοποιημένες ομάδες, θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα της πολιτείας.
Μιας πολιτείας βασισμένης σε αξίες, σεβόμενη τον νεογέννητο Έλληνα που σκοπός της θα είναι η πλήρης και ολοκληρωμένη παιδεία, το κτίσιμο του πνεύματος και του σώματος. Επίσης υποχρέωση και καθήκον της πολιτείας θα πρέπει να είναι η προστασία της οικογένειας, του οίκου του γένους μας, ώστε να δημιουργηθεί μια άριστη και πλήρης παιδεία για τα ελληνόπουλα.